- Mëso Anglisht
- MËSIMI I PARË - LESSON 1
THE LETTERS OF THE ALBANIAN ALPHABET AND THEIR PRONUNCIATION
The Albanian language uses the Latin alphabet. There are 36 letters that correspond to the 36 sounds (7 vowels and 29 consonants). Unlike many European languages, Albanian words have no silent letters and letters are only pronounced one way. The correct pronunciation of the letters, therefore, provides the right pronunciation of the words.
THE LETTERS OF THE ALBANIAN ALPHABET ARE:
a, b, c, ç, d, dh, e, ë, f, g, gj, h, i, j, k, l, ll, m, n, nj, o, p, q, r, rr, s, sh, t, th, u, v, x, xh, y, z, zh.
l. THE PRONUNCIATION OF VOWELS
The vowels a, e, ë, i, o, u, y are pronounced like their English equivalents in the following words:
a - babà (father) - like b in buy,
e - metàl (metal) - like e in metal,
ë - nënë (mother) - like u in nurse,
i - mirë (good)- like i in image,
o - opera (opera)- like o in opera,
u - frut (fruit) - like oo in food,
y - i dytë (second) - like u in excuse.
2. THE PRONUNCIATION OF THE CONSONANTS
The consonants b, c, ç, d, dh, f, g, gj, h, j, k, l, ll, m, n, nj, p, q, r,
rr, s, sh, t, th, v, x, xh, z , zh in most cases are pronounced like their English equivalents in these words:
b - babà (father) - like b in ballad,
c - cigàre (cigarette) - like ts in tsar,
ç - çaj (tea) - like ch in much,
d - dàjë (uncle) - like d in detail,
dh - dhòmë (room) - like th in their,
f - fabrìkë (factory) - like f in false,
g - gur (stone), - like g in game,
gj - gjùhë (language) - there is no sound like this in English, but you can pronounce it like gi in give.
h - hàrtë (map) - like h in hard,
j - jètë (life) - like y in yacht,
k - karvàn (convoy) - like c in camera,
l - legjèndë (legend) - like l in liver,
ll - llotarì (lottery) - like ll in hill,
m - mamà (mother) - like m in match,
n - normàl (normaly) - like n in nurse,
nj - njerì (men) - like ni- or ny- in onion or canyon,
p - partì (party) - like p in partner,
q - qàrtë (clearly) - there is no sound like this in English, but you can pronounce it like cky (kj) in stockyard or ch in chair.
r - reaksiòn (reaction) - like r in robot,
rr - rròtë ( wheel) - like rr in "hurrah,"
s - sandàle (sandal) - like s in side,
sh - shkòllë (school) - like sh in shop,
t - titull (title) - like t in time,
th - thùa (nail) - like th in thief,
v - vèrë (summer) - like v in vague,
z - zèmër (heart) - like z in zenith,
zh - zhùrmë (noise) - like s in vision,
x - nxënës (pupil) - like z in zebra ,
xh - xhakètë (jacket) - like j in jolly.
Usually the accent falls on the next-to-the-last syllable and remains unchangeable, for example: shkòllë (school), zèmër (heart), jètë (life), tìtull (title), vèrë (summer).
B. PËRSHËNDETJET - THE GREETINGS
We will begin with useful Albanian greetings and their English equivalents. The most common greeting expression is Tungjatjeta — Hello (literally, long life to you).
Here are other greetings:
Mirëmëngjes - Good morning!
Mirëdita - Good afternoon!
Ditën e mirë - Have a nice day!
Mirëmbrëma - Good evening!
Natën e mirë - Good night!
Mirupafshim - Good bye!
Lamtumirë - Farewell!
Si jeni? - How are you? How do you do?
Shumë mirë - Very well!
Falemnderit - Thank you!
Exercise 1.
Repeat these greetings: Tungjatjeta, Mirëdita etc.
Exercise 2.
Try to read this dialogue:
In the morning:
Zana Kodra - Mirëmëngjes, zoti Smith (Mr. Smith)
Xhon Smithi - Mirëmëngjes, zonjusha Kodra (Miss Kodra).
During the day:
Zana Kodra- Mirëdita, zoti Smith.
Xhon Smithi - Mirëdita, zonjusha Kodra.
Zana Kodra- Si jeni?
Xhon Smithi - Falemnderit, shumë mirë. Po ju si jeni?
Zana Kodra - Shumë mirë. Ditën e mirë, zoti Smith.
Xhon Smithi - Ditën e mirë, zonjusha Kodra.
In the evening:
Zana Kodra - Mirëmbrëma, zoti Smith.
Xhon Smithi - Mirëmbrëma, zonjusha Kodra.
Zana Kodra - Si jeni, zoti Smith?
Xhon Smithi - Shumë mirë, falemnderit. Po ju si jeni?
Zana Kodra - Shumë mirë. Natën e mirë, zoti Smith.
Xhon Smithi - Natën e mirë, zonjusha Kodra.
You can use these greetings any time of the day:
Zana Kodra - Tungjatjeta, zoti Smith.
Xhon Smithi - Tungjatjeta, zonjusha Kodra.
Zana Kodra - Mirupafshim, zoti Smith.
Xhon Smithi - Mirupafshim, zonjusha Kodra.
"Tungjatjeta" may be used instead of "Mirupafshim!" (See you again!).
MËSIMI I DYTË - LESSON 2
I. NJOHJA - INTRODUCTION (I)
A.
Zana - Tungjatjeta! (Hello, how are you?)
Marini - Tungjatjeta! (Hello, how are you?)
Zana - Unë jam shqiptare. Më quajnë Zana Kodra. Po ju kush jeni, ju lutem? (I am an Albanian. My name is Zana Kodra. What is your name, please?)
Marini - Unë jam shqiptar. Më quajnë Marin Drini. (I am an Albanian. My name is Marin Drini)
Zana - Po ai kush është? (And who is he?)
Marini - Ai është amerikan, e quajnë Xhon Smith. (He is an American, his name is John Smith).
Zana - Po ajo amerikane është? (Is she an American as well?)
Marini - Po, edhe ajo është amerikane, e quajnë Ana Graham. (Yes, she is an American too, her name is Anna Graham)
Zana - Po ata kush janë? (And who are they?)
Marini - Ata janë anglezë. (They are English)
B.
- Tungjatjeta! (How are you?)
- Tungjatjeta! (How are you?)
- Ju jeni anglez? (Are you English?)
- Jo, unë nuk jam anglez, jam amerikan. Më quajnë Xhon Smith. (No, I am not English, I am American. My name is John Smith.)
- Po ju, amerikane jeni? (What about you, are you American?)
- Po, edhe unë amerikane jam. Më quajnë Ana Graham. (Yes, I am an American as well. My name is Anna Graham.)
II. GRAMMAR:
1. PERSONAL PRONOUNS (PËREMRAT PRONORË)
The personal pronouns in Albanian are:
Singular (Numri njejës) Plural (Numri shumës)
unë I ne we
ti you ju you
ai he ata they (masculine)
ajo she ato they (feminine))
2nd person singular ti is the familiar form, used when addressing a close friend, a child, or e member of one's family. The polite form of address is 2nd person plural ju. Notice that the pronoun unë (I) is not written with a capital in Albanian.
Unlike English, the Albanian language has two different forms for the 3rd person plural, respectively, Ata, which is masculine and Ato , which is feminine.
2. PRESENT INDICATIVE OF THE VERB JAM (TO BE)
The present indicative of the verb jam (to be) is as follows (it is irregular and should be memorized):
Singular Plural
unë jam I am ne jemi we are
ti je you are ju jeni you are
ai është he is ata janë they are (m.)
ajo është she is ato janë they are (f.)
The linking verb jam is used to form the compound predicate with the nouns (predicate nominatives).
Singular Plural
Unë jam shqiptar (I am Albanian) Ne jemi shqiptarë
Ti je shqiptar Ju jeni shqiptarë
Ai është shqiptar Ata janë shqiptarë
Ajo është shqiptare Ato janë shqiptare
3. THE PLURAL OF SOME MASCULINE AND FEMININE NOUNS
The plural of some masculine nouns is formed by adding -ë to the singular, for example: shqiptar - shqiptarë, amerikan - amerikanë, anglez - anglezë, italian - italianë etc.
From some masculine nouns in Albanian, you can form the feminine, by adding -e to the masculine singular, for example:
Masculine gender Feminine gender
(Gjinia mashkullore) (Gjinia femrore)
Singular
shqiptar shqiptare
amerikan amerikane
anglez angleze
italian italiane
gjerman gjermane
rus ruse
Plural
shqiptarë shqiptare
amerikan amerikane
anglezë angleze
italianë italiane
gjermanë gjermane
rusë ruse
The plural feminine nouns have the same ending-e , for example: një shqiptare - disa shqiptare (an Albanian {woman} - some Albanians {women}). Here are some other examples of plural masculine and feminine nouns:
Masculine Feminine
francezë franceze
amerikanë amerikane
anglezë angleze
italianë italiane
gjermanë gjermane
rusë ruse
Exercise 1.
Say the following in Albanian:
He is Albanian. She is Italian. You are American. They are Englishmen. I am German. We are Albanians.
4. INTERROGATIVE SENTENCES WITH THE INTERROGATIVE PRONOUNS
Some interrogative sentences are formed using the interrogative pronouns: Kush (Who) and Çfarë (What), and placing the subject after the linking verb jam, for example:
A. Kush?
Unë jam Xhon Smith. Kush jam unë? (I am John Smith. Who am I?)
Ai është Marin Drini. Kush është ai? (He is Marin Drini. Who is he?)
Ajo është Zana Kodra. Kush është ajo? (She is Zana Kodra. Who is she?)
Ajo është Ana Graham. Kush është ajo? (She is Anna Graham. Who is she?)
B. Çfarë ?
Marini është shqiptar. Çfarë është Marini? (Marin is Albanian. What is Marin?)
Zana është shqiptare. Çfarë është Zana? (Zana is an Albanian. What is she?)
Ana Graham është amerikane. Çfarë është Ana Graham? (Anna
Graham is an American. What is Anna Graham?)
Marini është përkthyes. Çfarë është Marini. (Marin is a translator.
What is Marin?)
Xhon Smithi është gazetar. Çfarë është Xhon Smithi? (John Smith is a journalist. What is John Smith?)
Note: Çfarë ? is used when asking about profession, nationality etc.
Exercise 2.
Change the following sentences into interrogatives:
Example: Ai është amerikan. Çfarë është ai?
Ajo është italiane. Ata janë amerikanë. Ne jemi anglezë. Ju jeni gjermanë. Unë jam shqiptar. Ti je gazetar. Ti je Marin Drini. Ajo është Zana Kodra. Ju jeni Xhon Smithi.
Exercise 3.
Try to form the masculine and feminine plural from these masculine nouns in singular:
Example: anglez
anglezë, angleze
amerikan, shqiptar, rus, italian, francez, gjerman, ukrainas (Ukrainian), hungarez (Hungarian), kanadez (Canadian), europian (European).
5. THE AFFIRMATIVE
The affirmative in Albanian is expressed by the adverb po (yes), for example:
Ju jeni shqiptar? Po, unë jam shqiptar.
(Are you Albanian? Yes, I am Albanian)
Other examples:
Ata janë amerikanë? Po, ata janë amerikanë.
Ai është gazetar? Po, ai është gazetar.
Ajo është përkthyese? Po, ajo është përkthyese.
Exercise 4.
Answer the following questions in the affirmative:
Example: Ai është përkthyes? Po, ai është përkthyes.
Ajo është amerikane? Ju jeni anglez? Ata janë gjermanë? Ti je përkthyes? Ai është gazetar?
6. THE NEGATIVE
The negative in Albanian is expressed with the help of adverbs jo (no) and nuk or s’ (not). Nuk (s’) is placed before the verb and after subject.
Ai është amerikan? (He is american?)
Jo, ai nuk është amerikan. (No, he is not american).
Ajo është përkthyese? Jo, ajo nuk është përkthyese.
Ata janë gjermanë? Jo, ata nuk janë gjermanë.
Note: in spoken Albanian, nuk is often dropped from a negative sentence, the s' alone suffices to denote negation.
Ti je amerikan? Jo, unë s’jam amerikan.
Ajo është përkthyese? Jo, ajo s’është përkthyese.
Ata janë gjermanë? Jo, ata s’janë gjermanë
Vocabulary
mësimi i dytë - second lesson
njohja - introduction
unë - I
ti - You (singular)
ai - He
ne - We
ju - You (plural)
ata (m.) - They
ato (f.) - They
jam - to be (I am)
shqiptar (m.) - Albanian
shqiptare (f.) - Albanian
shqiptarë (plural m.) - Albanians
shqiptare (plural f.)- Albanians
anglez - Englishman
angleze - Englishwoman
anglezë - Englishmen
angleze - Englishwomen
amerikan (m.) - American
amerikane (f.) - American
amerikanë - Americans
italian (m) - Italian
italiane (f.)- Italian
italianë - Italians
gjerman (m). - German
gjermane (f.)- German
gjermanë - Germans
francez (m.) - French
franceze (f.) - Frenchwoman
francezë - Frenchmen
franceze - Frenchwomen
më quajnë - my name is
të quajnë - your name is
e quajnë - his name is
Kush është ai? - Who is he?
Çfarë është ai? - What is he?
po ju - and you?
po - yes
jo - no
Ai nuk (s’)është. - He is not (He isn’t)
përkthyes (m.) - translator
përkthyese (f.) - translator
përkthyesë - translators
edhe - as well, and
MËSIMI I TRETË - LESSON 3
I. NJOHJA - INTRODUCTION (II)
A.
Xhon Smithi: - Tungjatjeta, Marin! (Hello, how are you, Marin!)
Marin Drini: - Tungjatjeta, Xhon! (How do you do, John!)
Xhon Smithi: - Po kjo kush është? (And who is she?)
Marin Drini: - Ah, më falni! Njihuni, ju lutem. Kjo zonjusha është Zana Kodra. Ajo është shqiptare, përkthyese. Zana, ky është zoti Xhon Smith. Ai është amerikan. Ai është gazetar. (Oh, I beg your pardon! Let me introduce you, please! This young woman is Zana Kodra. She is Albanian and she is an interpreter. Zana, this gentleman is John Smith. He is American. He is a reporter.)
Zana Kodra: - Gëzohem që u njohëm! (It’s my pleasure to meet you.)
Xhon Smithi: - Gëzohem gjithashtu! (It’s my pleasure, too!)
Marin Drini: - Zoti Smith di pak shqip. Ai po mëson çdo ditë. Unë po e ndihmoj. (Mister Smith has a little knowledge of Albanian. He is learning every day. I am helping him.)
Zana Kodra: - Sa mirë! Tani më falni, po shkoj. Shoqëroj disa turistë anglezë dhe ata më presin. Mirupafshim! (Very nice! And now, excuse me, I have to go. I am accompanying some English tourists and they are waiting for me. See you again!)
Marin Drini: - Mirupafshim, Zana! (Bye-bye, Zana!)
Xhon Smithi: - Mirupafshim! (Good bye!)
B.
- Kush është kjo zonjushë? (Who is this young woman?)
- Kjo është Zana Kodra. (She is Zana Kodra.)
- Çfarë është ajo? (Who is she?)
- Ajo është shqiptare. Ajo është përkthyese. (She is Albanian. She is an interpreter.)
- Po ai zotnia kush është? (And who is that gentleman?)
- Ai është Xhon Smith. (He is John Smith.)
- Çfarë është ai? (Who is he?)
- Ai është amerikan. Ai është gazetar. (He is American. He is a reporter.)
II. GRAMMAR
THE INDEFINITE FORM OF NOUNS
The albanian nouns have indefinite and definite forms.
In the preceding dialogue we have used the indefinite forms of the nouns as the predicate nominative:
ajo është shqiptare, përkthyese; ai është amerikan, gazetar
(she is Albanian, interpreter; he is American, reporter).
The indefinite form of nouns indicates persons or things generally, without distinguishing them from groups of persons or things:
Kush është ai? Ai është gazetar (një gazetar).
Who is he? He is a reporter.
The indefinite form of the nouns is used with or without the indefinite article një (in English a - an) in singular:
gazetar - një gazetar (reporter - a reporter)
and disa (ca) (some) in plural:
gazetarë - disa (ca) gazetarë (reporters - some reporters)
The plural indefinite form of the noun is formed by adding to the singular indefinite the ending -ë or -a for masculine and -e or -a for feminine:
një shok - disa shokë (m.) - a friend - some friends
një laps - disa lapsa (m.) - a pencil - some pencils
një italjane - disa italjane (f.) - an Italian woman - some Italian women
një dhomë - disa dhoma (f.) - a room - some rooms
Here are some examples:
Singular Plural
shoqe - një shoqe (f.) a friend shoqe - disa shoqe - some friends
shqiptar - një shqiptar shqiptarë - disa shqiptarë
shqiptare - një shqiptare shqiptare - disa shqiptare
amerikan - një amerikan amerikanë - disa amerikanë
amerikane - një amerikane amerikane - disa amerikane
libër - një libër libra - disa libra
përkthyese - një përkthyese përkthyese - disa përkthyese
ditë - një ditë ditë - disa ditë
Exercise 1.
Change to the indefinite form with the indefinite article:
Examples: libër - një libër (book - a book):
mësim - shqiptar - shqiptare -
laps (pencil) - amerikan - amerikane -
fjalë (word) - italian - italiane -
libër (book) - anglez - angleze -
Exercise 2.
Change to the indefinite plural form :
Examples: një shok - disa shokë, një shoqe - disa shoqe.
një shqiptar - një shqiptare -
një turist - një turiste -
një gazetar - një gazetare -
një anglez një angleze -
një përkthyes një përkthyese
një fjalë -
një mësim -
një cigare -
B. NUMERALS
The cardinal numbers in Albanian are:
Një (1), dy (2), tre (3), katër (4), pesë (5), gjashtë (6), shtatë (7), tetë
(8), nëntë (9), dhjetë (10), njëmbëdhjetë (11), dymbëdhjetë (12), tre-
mbëdhjetë (13), katërmbëdhjetë (14), pesëmbëdhjetë (15), gjashtë-mbëdhjetë (16), shtatëmbëdhjetë (17), tetëmbëdhjetë (18), nëntëmbë-dhjetë (19), njëzet (20), njëzet e një (21), njëzet e dy (22), njëzet e tre (23), njëzet e katër (24), njëzet e pesë (25) etj., tridhjetë (30), tridhjetë e një (1), tridhjetë e dy (32) etj. dyzet (40), pesëdhjetë (50), gjashtëdhjetë (60), shtatëdhjetë (70), tetëdhjetë (80), nëntëdhjetë (90), njëqind (100), njëqindenjë (101), njëqindedy (102), dyqind (200), treqind (300), katërqind (400), pesëqind (500), gjashtëqind (600), shtatëqind (700), tetëqind (800), nëntëqind (900), njëmijë (1000), njëmijenjë (1001), njëmijedy (1002) etj.
Exercise 3.
Translate into English:
një, gjashtë, dhjetë, pesëmbëdhjetë, njëzet, njëzetenjë, tridhjetë, shtatë, trembëdhjetë, dyzet, pesëqind, treqind, pesë, pesëdhjetë, njëmijë
Exercise 4.
Translate these cardinal numerals into Albanian:
2, 5, 7, 10, 100, 50, 30, 300, 1000, 101, 8, 18, 6, 60.
Vocabulary
mësimi i tretë - third lesson
po ky zotëria kush është - and who is this gentleman
po kjo zonjusha kush është - and who is this young woman
më falni - I beg your pardon, excuse me
ju lutem - please
ky është(m.) - this is
kjo është (f.) - this is
përkthyes (m) - translator
përkthyese (f) - translator
gazetar (m.) - reporter, writer
gazetare (f.) - reporter, writer
gëzohem që u njohëm - It’s my pleasure to meet you, I am pleased to know you
gëzohem gjithashtu - I am pleased, too
di shqip - he knows Albanian
pak - a little
mëson - to learn
çdo ditë - every day
e ndihmoj - I help him
sa mirë - very well, so good
po shkoj - I am going
shoqëroj - to accompany
turist (m.) - tourist
turiste (f.) - tourist
libër - book
laps - pencil
më presin - they are waiting for me
